Laat je oren spreken!

Al vroeg in de zwangerschap is de aanleg van oren in volle gang. En bij een gezonde ontwikkeling is het voor het ongeboren kindje in een heel vroeg stadium mogelijk om de stem en het hart van de moeder te horen. In de eerste paar maanden na de geboorte leert een baby geluid te onderscheiden. Harde en zachte geluiden, de klankkleuren en rond de derde maand krijgt de baby belangstelling voor zijn eigen stem. In een volgend stadium zie je een baby het hoofdje draaien, naar het geluid toe. En in dit stadium zie je ook dat ze langzaam leren betekenis te geven aan geluid. Een heel bijzonder proces want er komt zoveel geluid op ze af. Sta daar maar eens bij stil….
Met betekenis geven aan geluid leert het jonge kind al vrij snel welke geluiden belangrijk zijn. Bijvoorbeeld de stem van de moeder biedt uitkomst als het honger heeft. Daarnaast zal het jonge kind naar een geluid toe kruipen als het uitnodigend klinkt. Als het gehoor goed in ontwikkeling is wat overigens nog een aantal jaren doorgaat, staat het kind in een continue verbinding met de wereld om zich heen.
En wat als dit niet meer zo vanzelfsprekend is…

Sudden deafness

Ik was nog in opleiding om verpleegkundige te worden toen ik werd overvallen door sudden deafness. Het wegvallen van een deel van mijn gehoor had niet alleen impact op mij maar ook op mijn omgeving. Gezellig met vrienden kletsen, lachen om grappen, muziek op de achtergrond; het lukte me niet alles te volgen zoals ik dat voorheen wel deed. Maar na verloop van tijd leerde ik er mee omgaan en maakte ik er een gewoonte van om altijd aan de linkerzijde van iemand te lopen of te zitten. Zo hanteerde ik trucjes om de minst mogelijke inspanning van een ander te vragen en tegelijkertijd was ik altijd open over mijn dove oor om misverstanden te voorkomen.

Luisteren met aandacht

Als ik er nu op terugkijk heeft het me grotendeels gevormd tot wie ik nu ben. Ik ben met meer aandacht gaan luisteren; vermoedelijk las ik onbewust lichaamstaal en combineerde dat met woorden en hun klanken. Mijn eenzijdige doofheid heeft me nooit tegengehouden me verder te ontwikkelen, zo volgde ik diverse verpleegkundige specialisaties en managementopleidingen en een master bedrijfskunde. In 2019, ook weer totaal onverwacht overkwam het me nog een keer aan het andere oor. Geen ziekte, geen stress, gewoon tijdens mijn werk werd een pieptoon een hol geluid. Binnen een paar dagen verdween mijn gehoor volledig en in ruil daarvoor kreeg ik verschrikkelijk lawaai in mijn hoofd. Het laat zich het best vergelijken met een opstijgend vliegtuig. Mijn wereld stortte in en dat van mijn gezin ook. 

Onwerkelijk

Het was heel onwerkelijk om naar bewegende monden te kijken met een verschrikkelijk allesomvattend geluid in mijn hoofd. Het was een hele gekke tijd met verdriet, angst maar ook hilarische gebeurtenissen. Zo liet ik regelmatig aardappelen of rijst overkoken omdat je blijkbaar luisterend- kookt en mijn kinderen rolden af en toe van de bank omdat ik hele gekke woorden zou liplezen. Na een aantal weken volledig onverwacht kwam heel voorzichtig een beetje geluid door het lawaai heen. Daarna de klanken van de piano, de stem van mijn partner en ook het fluiten van de vogels in het bos. Beetje bij beetje, meer en meer, wat is geluid mooi…..  
 

Geen vliegtuig, maar een intercity

Ik realiseer me dat ik ontzettend veel geluk heb, want ik hoor weer al is het maar voor een deel met mijn rechteroor. Het lawaai in mijn hoofd ( tinnitus) is zachter geworden, nog steeds aanwezig maar met het volume van een intercity. Dit is heus niet altijd eenvoudig, maar ik heb geleerd hier mee om te gaan, op mijn manier. Uiteraard niet zonder hulp want het vraagt een zeldzame kracht om aan een geluid ín je hoofd geen betekenis te schenken. Mijn wens is om aandacht te schenken aan de ander, het mooie geluid, de stem, de klank… 

Dus wat betekent het leven met gehoorschade voor mij?

Het betekent dat ik afscheid heb genomen van stilte.
Het betekent dat ik afscheid heb genomen van originele geluiden, maar ook afscheid heb genomen van een ongedwongen bezoek aan bijvoorbeeld een restaurant, een meeting of klassenavond.
Het betekent dat ik last heb van de impact die het heeft op mijn gezin.
Het betekent dat ik last heb van onzekerheid. Versta ik het wel goed? Als ik iets 3x moet navragen wat denkt de ander dan?
Het betekent dat ik minder flexibel ben en moet accepteren dat ik niet zo maar een hele dag kan vergaderen omdat het me teveel energie kost. 
Het betekent ook dat ik ongelofelijk dankbaar ben dat mijn gehoor – deels - is teruggekeerd.
Het betekent dat ik nóg meer dankbaar ben voor mijn gezondheid.

Leven met gehoorschade en lawaai in mijn hoofd betekent dat ik meer aandacht heb voor het geluid, de waarde van geluid. Het voelt bijna als een voorrecht om hierover te kunnen schrijven en mogelijk anderen te inspireren. Maar zo werkt het denk ik; als je iets terugvindt waarvan je dacht voor altijd afscheid te hebben genomen is de waarde ervan grenzeloos.