Geluid verdient aandacht

Onlangs werd ik uitgenodigd om een presentatie te geven in een ziekenhuis over de impact van geluid op de werkvloer.

Geluid in ziekenhuizen vaak erg luid
iStock

De nadruk van mijn presentatie lag niet op schadelijk lawaai, maar juist op hinderlijke geluiden die vaak ruim onder de norm van 80 dB zijn. Uit de vragenlijst die de deelnemers van te voren hebben ingevuld bleek dat meer dan de helft van de respondenten te maken heeft met hinderlijk geluid tijdens het werken. Het meest voorkomende hinderlijk geluid was afkomstig van apparatuur. Dit sluit aan bij het onlangs gepubliceerde artikel van Erik Koomen et all. Het akoestisch geluid van apparatuur is noodzakelijk om zorgverleners te alarmeren om actie te ondernemen op de fysieke verandering van de patiënt. Echter, één van de uitkomsten was dat in 90% van de IC-alarmen niet direct actie van de zorgverlener werd vereist. Ze waren slechts een bron van onnodig hinderlijk geluid. Dit kan met het juiste alarmmanagement in betere banen worden geleid. De deelnemers gaven ook aan dat een apparaat geluid heeft wat hinderlijk is, dus zacht brommend of een continue ruis. 

Gesprekken

Wat tevens als zeer hinderlijk werd ervaren is achtergrondlawaai wat ontstaat door (luide)gesprekken in overdrachtsruimtes, op de gang of op kantoor. Als één van de oorzaken werd ruimtegebrek benoemd. Jikke Reinten beschrijft in Acoustic Bulletin “Effect of sound on nurses task performance” dat er te weinig concentratie- of stilteplekken zijn in ziekenhuizen om ongestoord te kunnen werken. De deelnemers besloten tijdens deze interactieve lezing om dit bespreekbaar te maken in hun teams. Een goede eerste stap in bewustwording van hinderlijk geluid op de werkvloer en de mogelijke gevolgen ervan op gezondheid. 

Mondmaskers bemoeilijken communicatie

Als we het hebben over gezondheid, veiligheid en geluid, praten we natuurlijk ook over coronamaatregelen. Het dragen van mondmaskers geeft een gevoel van veiligheid volgens  de meerderheid van de respondenten. Echter, door het dragen van mondmaskers raken veel zorgverleners verzeild in complexe situaties doordat communicatie met patiënten en collega’s wordt bemoeilijkt. Sommige mensen gaan harder praten om te proberen de ander te verstaan, maar dit geeft vaak weer meer lawaai voor de omgeving en in sommige gevallen stress voor de ander, zo leerden we tijdens deze meeting. Vrijwel alle respondenten misten de gezichtsuitdrukking voor het complete verhaal van de patiënt of collega. De gouden tip is om langzamer te praten en met het dragen van een mondmasker óók duidelijk te articuleren. En deze tip was heel waardevol, want zo’n 20% van de respondenten gaf aan niet alle informatie mee te krijgen of zich bezwaard te voelen en dit niet altijd na durven te vragen. Dit is belangrijk om met elkaar te bespreken. Het creëren van een veilige omgeving gaat niet alleen over hygiënische veiligheid, maar ook over mentale veiligheid. Het is essentieel dat iemand zich veilig voelt om zich vervolgens kwetsbaar te durven opstellen. Ook tijdens een gesprek als men iets niet heeft gehoord. Het gaat over de juiste timing om het nog een keer te durven navragen. En misschien zelfs voor een tweede keer. Daarvoor moet iemand een stevig zelfvertrouwen hebben en een veilig cultuur binnen het team. 

Tinnitus

Het laatste wat ik de groep heb meegegeven op deze middag is dat er ook veel mensen zijn die last hebben van hinderlijk geluid wat een interne oorzaak heeft. Daarmee bedoel ik Tinnitus. In Nederland hebben ruim 1,5 miljoen mensen last van Tinnitus, wat overigens niet altijd gepaard hoeft te gaan met gehoorverlies. Tinnitus kan verschillende vormen aannemen als het gaat om hinderlijk geluid. Dit heeft, naast andere hinderlijke geluiden, zeker een effect op de gezondheid van de medewerker. Met mooie inzichten kunnen deze zorgverleners – opnieuw en anders – luisteren naar geluid in hun organisatie.

Kortom: geluid verdient aandacht!

Onze experts