Geluidsbeleving op kantoor verbeteren met ISO 22955

Cees: “Ongeveer 70 procent van de kantoormedewerkers is ontevreden over de akoestische omstandigheden op hun werkplek. Helaas is dit geen nieuw probleem, maar een al lang bestaand probleem dat teruggaat tot de allereerste open kantoren, ook wel kantoortuinen genoemd. De oorsprong van geluidshinder op kantoor (en de negatieve effecten ervan op werknemers) zijn goed gedocumenteerd, net als de praktische oplossingen.

Nieuwe norm ISO 22955

Helaas is geluidshinder op kantoor nog steeds één van de meest voorkomende klachten van kantoorpersoneel over de hele wereld. Dit kan verschillende redenen hebben, maar feit is dat open kantoren zeer complexe geluidsomgevingen zijn. Het is zeer moeilijk om ze vanuit akoestisch oogpunt te ontwerpen. De nieuwe norm ISO 22955 geeft duidelijke instructies en streefwaarden voor een hoogwaardig akoestisch ontwerp op basis van een breed scala typische kantooractiviteiten.

 

Duidelijke richtlijnen voor terugdringen kantoorlawaai

ISO 22955 biedt technische en methodische richtlijnen over het onderwerp van akoestische kwaliteit in open kantoren. De norm is bedoeld ter ondersteuning van ontwerp- en planningsbeslissingen van ontwerp tot gebruik. De norm biedt ook een solide basis voor communicatie tussen de belanghebbenden die betrokken zijn bij het proces. ISO 22955 geeft duidelijke richtlijnen over de factoren die bijdragen aan akoestische kwaliteit in open kantoren, namelijk: 

• algemene principes voor akoestische behandeling, ruimtegeometrie en ruimte-indeling 
• typische werkplekactiviteiten en bijbehorende akoestische kenmerken.

Akoestische behandeling van ruimtes

De akoestische behandeling van ruimtes bestaat in feite uit het bedekken van oppervlakken met geluidsabsorberende materialen om geluidsreflecties te beperken. Hoe meer geluid een bepaald materiaal kan absorberen (dus hoe hoger de geluidsabsorptiecoëfficiënt) en hoe groter het oppervlak, hoe beter. Prioriteit moet worden gegeven aan oppervlakken die direct blootgesteld zijn aan de geluidsbronnen in de ruimte. 

Plafondbehandeling

Het plafond is het belangrijkste oppervlak om te behandelen in open kantoren en dient een zo hoog mogelijke absorberende waarde hebben. Een wand-tot-wand geluidsabsorberend plafond verdient de voorkeur.

Muurbehandeling

In een open kantoor is het wandoppervlak meestal vrij klein in verhouding tot het plafondoppervlak. Wandabsorbers zijn een goede manier om de nagalmtijd te verminderen als er ook weinig diffusie aanwezig is. Ze beperken flutterecho's en geluidsreflecties tot een minimum voor werkplekken die zich dicht bij wanden bevinden, met name in de hoeken van open kantoorruimtes. Wandabsorbers moeten worden geïnstalleerd op gehoorhoogte.

Vloerbehandeling

Over het algemeen is het effect van akoestische behandeling van vloeroppervlakken in open kantoren niet significant, tenzij zeer specialistische oplossingen als geperforeerde spouwvloeren worden geïnstalleerd. Zachte vloerbedekking draagt slechts minimaal bij aan de absorptie in de hogere frequentiebereiken. Het belangrijkste akoestische voordeel van tapijt is het minimaliseren van (contact)geluid van voetstappen en meubilair. Bij het ontwerpen van kantoorgebouwen met vloerbedekking, moet er gelet worden op de structurele geluidsisolerende eigenschappen van de constructie.

Akoestische schermen

Akoestische schermen verbeteren de spraakprivacy en verminderen de afleiding in een open kantoor. Ze doen dit door het minimaliseren van de afstand dat geluid verspreidt. Het effect van akoestische schermen hangt af van de kwaliteit van de akoestische omgeving: hoe minder oppervlakken in de ruimte die geluid reflecteren, hoe beter de spraakprivacy door geluidsschermen. De akoestische schermen moeten een bepaalde hoogte hebben én ze moeten boven én onder het bureauoppervlak uitkomen. Zo wordt spraakprivacy vergroot. Geluidsabsorptie en geluidsdemping bepalen de effectiviteit van akoestische schermen.

Meubilair

Als vuistregel geldt dat meubilair alléén niet voldoende is om aan de behoeften te voldoen. De eerste prioriteit voor akoestische behandeling moet zijn om oppervlakken te behandelen met geluidsabsorberende materialen.

Ruimte-indeling

Werkplekken moeten worden gegroepeerd op basis van samenwerkingen en samenwerkingsverbanden. Ook moeten de routes naar de ondersteunende gebieden zo kort mogelijk worden gehouden voor de groepen die deze ondersteunende ruimtes het vaakst gebruiken. Waar mogelijk, moeten de ondersteunende ruimtes in aangrenzende kamers met deuren afgesloten kunnen worden. Zo wordt geluid akoestisch geïsoleerd. 

Ruimtegeometrie

Open kantoren hebben over het algemeen een relatief lage plafondhoogte in verhouding tot het vloeroppervlak. Normale plafondhoogtes helpen om de spraakprivacy te verbeteren in kantoorruimtes met grote vloeroppervlakken. Plafonds die hoger zijn dan normaal, kunnen het beste worden vermeden. Ook bijzonder lange en smalle ruimteruimtes moeten vermeden worden, omdat ze de verspreiding in de hand werken door open kantoren.”

Dit artikel is het eerste deel van een reeks artikelen over de nieuwe norm ISO 22955. Over enkele weken zal Cees van Wezel het tweede deel publiceren. Hier gaat hij dieper in op de verschllende ruimtetypen. 

Deze tekst mag niet worden beschouwd als een vervanging van de eigenlijke inhoud van ISO 22955. Voor een helder beeld wijkt deze samenvatting aanzienlijk af van de oorspronkelijke norm. Deze verschillen omvatten, maar zijn niet beperkt tot, de volgorde van de informatie, de kopjes en de nauwkeurigheid van de beschrijving. Zie de originele en volledige norm voor een meer precieze en uitgebreide beschrijving. 

Gebruikte bronnen:
1. Leesman Index – Global Workplace Survey, 2020
2. Fried, Yitzhak et al. (2002).”The joint effects of noise, job complexity
and gender on employee sickness absence”. Journal of Occupational and
Organizational Psychology, 75, 131-144.
3. Weinstein, University of California, Berkeley, 1974, “Effect of noise on
intellectual performance”, Journal of Applied Psychology 1974,
vol. 59, no 5, 548–554.
4. Olson, J. (2002): ”Research about office workplace activities important to US
businesses - and how to support them” Journal of Facilities Management,
1(1), 31-47.
5. Weinstein, University of California, Berkeley, 1974, “Effect of noise on
intellectual performance”, Journal of Applied Psychology 1974,
vol. 59, no 5, 548–554.
6. Evans, Johnson, Cornell university, “Stress and open office noise”, Journal
of Applied Psychology, 2000, vol. 85, no. 5, 779–783.
7. David M. Sykes, ”Productivity: How Acoustics Affect Workers’ Performance
in Offices & Open Areas.” Palgrave Dictionary of Economics, 2004.